INDEX (Tıklayarak ilgili içeriğe kolaylıkla ulaşabilirsiniz) 

• GÜZELLİĞİN ÇAN SESLERİ: ÇANAKKALE ÇAN
• ÇAN’IN GÜZEL COĞRAFYASI
• ÇANAKKALE İL MERKEZİNE UZAKLIK YAKLAŞIK 70 KM.
• TÜRKİYE’NİN İLK ASMA KÖPRÜSÜ: ATAV
• TARİHTEN BİR MABET: KUMARLAR KÖYÜ TARİHİ CAMİ
• GÜZELLİĞİN ÇAN SESLERİNE YELKEN AÇIN

GÜZELLİĞİN ÇAN SESLERİ: ÇANAKKALE ÇAN

Sevgili dostlar, değerli gezi severler; bugünkü seyahat durağımız Çanakkale ilimizin en güzel ilçelerinden biri olan Çan.. Çan ilçesi, coğrafı konum olarak Çanakkale ilinin merkezinde yer alan bir ilçedir. Çan ilçesi, kuzeyinde Lapseki ve Biga ilçesi, güneyinde ve batıda Bayramiç ilçesi ve Çanakkale ili, doğusunda Yenice ilçeleri ile çevrilmiş bir konumdadır. Çan ilçesi halkı geçimini “Çan Termik Santrali” ve “Linyit Kömürü Yatakları”, “Seramik Sanayi”, “Hayvancılık” ve “Tarım” ile sağlamaktadır. Çan’ın yüzölçümü yaklaşık 907 km²’dir ve nüfusu da yaklaşık 48.376’dır. Çan’ın 67 köyü ve 1 beldesi bulunmaktadır. “Helvacı Ovası”, “Karakoca Ovası” ve “Bahadırlı Ovası” ilçenin en değerli ovalarıdır. Çan’ın tek çayı olma özelliğini taşıyan “Kocabaş Çayı” (tarihteki adı “Granikos”) yaklaşık 90 km. uzunluğa sahiptir. Eski tarihi kaynaklarda Çan ilçesinin günümüzde var olduğu yerde “Gergithes” ismine rastlanmaktadır. 1998 senesinde bulunan “Çan Lahdi”, Çan’a yerleşimin M.Ö. 4. yy.’a kadar uzandığını belirtmektedir. Çan, 14. yy.’ın ortalarına doğru Osmanlı Devleti’nin egemenliği altına girmiştir. 1945 senesinde ise Biga ilçesinden ayrılmış olup Çanakkale iline bağlanmıştır. Kültürel ve tarihi değerlerimiz bağlamında da bizlere harika eserler sunan Çan ilçesinde “Kumarlar Köyü Tarihi Cami” ve “Atav Köprüsü” gibi son derece değerli yapıtlar bulunmaktadır. Ayrıca ruhen ve bedenen rahatlamanız için Çan ilçesinde “Çan Kaplıcası” ve “Tepeköy Kaplıcası” da bulunmaktadır.

ÇAN’IN KADİM TARİHİ

Güzeller güzeli Çan ilçemizin kurulduğu tarih bağlamında net bilgiler bulunmamaktadır fakat tarihi kaynaklar eski dönemlerde Çan ilçesinin isminin Gergithes olduğunu göstermektedir. Çan ilçe hudutları içerisinde birtakım antik eserlere rastlanması Çan’ın eski çağlardan bu yana bir yerleşim noktası olduğunu göstermektedir. Etili bölgesi yakınlarındaki Antik Kallikolone şehrinin, üç tanrıça arasında gerçekleşen güzellik yarışmasının yapıldığı yer olduğu söylenilmektedir. Homeros’ta, Aresin Troyalıları bu zirveden saldırttığı yazmaktadır. Antik dönem tarihçilerinden olan Heredot ve Strabon “Gergisler”in konumunu belirtirken Çan bölgesini göstermiştir. Scliemann’ın Trova’da rastladığı bir kitabede bütün Gergislerin M.S. 188 senesinde Roma İmparatorluğu’nun eline geçtiği yazmaktadır. Çan ilçesi 1897 senesinde Bucak olarak Biga ilçesine verilmiş ve 1 Ağustos 1945 senesinde ilçe merkezi olmuştur. Kurtuluş Savaşı’nda 1921 yılında ağır bir yıkıma ve Yunan işgaline uğrayan Çan ilçesi, şükürler olsun ki işgalden 23 Eylül 1922 tarihinde kurtulmayı başarmıştır. Çan ilçesi, 1 Ağustos 1945 tarihinde yürürlüğe giren bir yasa ile Biga ilçesinden ayrılmış olup daha sonraları Çanakkale iline dahil edilmiştir. Çan ilçe merkezinde çok eski dönemlerden beri “Pazar” kurulmaktadır. Parazarda hayvanların boyununa geçirilen “Çan”, ilçede en çok satılan eşyalar içerisindeydi. Kervanlarla çan malzemesi gelmekte, Pazar bölgesine çan reyonları kurulmaktaydı. Çevre il, ilçe ve köylerden buraya çan satın almak için gelinmekteydi. Çan isminin de ilçeye bu sebepten geldiğine inanılmaktadır…

ÇAN’IN GÜZEL COĞRAFYASI

Çan ilçesi yaklaşık olarak 907 km²’lik bir alanı kaplamaktadır. Çan’ın toprakları genel itibariyle engebeli topraklardır. Çan ilçesinin en büyük yükseltisi “Ağı Dağı”dır ve yüksekliği yaklaşık 983 metredir. En çukur bölgesi ise “Kocabaş Çayı”nın (Eski tarihteki ismi “Granikos”) Biga İlçesi topraklarına geçmekte olduğu bölgedir. Çan’daki ovalar genellikle tepeler ve su kenarları arasında bulunmaktadır. Çan ilçesinin en önemli ovaları; “Bahadırlı Ovası”, “Helvacı Ovası” ve “Karakoca Ovası”dır. Çan ilçesinde bir tek akarsu vardır. Bu akarsuyunun ismi de tarihi dönemde ismi “Granikos” olan yaklaşık 90 km. uzunluğuna sahip “Kocabaş Çayı”dır. Çan ilçesinin güney bölgesindeki dağlık alanda olan Türkmen Deresi’nden doğan Kocabaş Çayı, Çan ve Biga ilçelerinin topraklarına su vererek Karabiga’dan Marmara Denizi’ne dökülmektedir. Kocabaş Çayı’na bağlı olan Kaz Dere, Yuvalar Deresi, Gölcük Deresi, Soğuksu (Altıkulaç) Deresi, İnçeçay Deresi, Dereoba Dereleri çayın önemli kollarıdır. Çan ilçesinin yaklaşık % 60’ını ormanlık alanlar kaplamaktadır. Çan’daki ormanlarda çoğunlukla meşe, akçam, karaçam, köknar, kestane ve köknar ağaçları görülmektedir. Son senelerdeki ağaç dikimleri sayesinde yemyeşil ormanlık alanlar meydana gelmektedir.

ÇANAKKALE İL MERKEZİNE UZAKLIK YAKLAŞIK 70 KM.

Güzel şehir Çan ile Çanakkale il merkezi arası mesafe yaklaşık D210 üzerinden 70,4 km. ile 1 sa.; Başkent Ankara’ya D555, D200, E90, O-5 yolları üzerinden yaklaşık 605 km ile 6 sa. 43 dk. ve Ankara Esenboğa Havalimanı’na yaklaşık 55 dk.; İstanbul’a D555, E90, D200, O-5 ve E80 yolları üzerinden yaklaşık 220 km. ile 3 sa. 49 dk.; İzmir’e ise D555, D230, O-5, E881 yolları üzerinden yaklaşık 301 km. ile 3 sa. 21 dk. sürmektedir.

TÜRKİYE’NİN İLK ASMA KÖPRÜSÜ: ATAV

Çan ilçemizde bulunan Atav Köprüsü’nün külürümüz ve tarihimiz açısından en önemli özelliği Türkiye’de inşa edilmiş “ilk betonarme asma köprü” olmasıdır. Cumhuriyetimizin kurucusu Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 15.05 ve 24.06.1934 döneminde iki kere Çan ilçesini ziyaret ettiğinde Atav Köprüsü’nü kullanmıştır. Köprü bu bağlamda T.C. tarihinin birincilerinden olma özelliğini taşımaktadır. Atav Köprüsü, Çan’ın insanları arasında Çayırlar  ismiyle anılan Cumhuriyet Mahallesi’nde Ç.L.İ (Çan Linyit İşletmeleri)’nin girişinde bulunmaktadır. Atav Köprüsü, o yıllarda Çan ilçesinden Çanakkale istikametine gidebilmek için kullanılmaktaydı ve kömür ocakları sebebiyle yol güzergahının değişmesiyle birlikte ÇLİ sınırları içerisinde kalmıştır. “Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk karayolu” olma özelliğini taşıyan, 212 km.’lik “Çanakkale-Balıkesir arası karayolu” üzerine inşa edilen bütün betonarme köprüleri yapma görevini Mustafa Kemal Atatürk’ten alan inşaat mühendisi Ferruh Atav tarafından Çan’ın İncedere mevkisinde yapılan bu köprü, T.C. Devleti’nin  betonarme şeklinde inşa edilen birinci (ilk) asma köprü olarak; tarihi ve kültürel bir öneme sahiptir.

TARİHTEN BİR MABET: KUMARLAR KÖYÜ TARİHİ CAMİ

Kumarlar Köyü Tarihi Cami, Çanakkale’nin Çan ilçesine bağlı Kumarlar köyünde bulunmaktadır. 16. yy.’da Çatalbergos Kazası’na bağlı köyün camisi, günümüzde çok işlevli yapısıyla ve düzeniyle son derece ilgi çekicidir. 19. yy.’dan günümüze kadar ulaşmayı başaran bu çok değerli yapı H.1323 / M. 1905 senesinde restore edilmiştir.

ÇAN’DA TERMAL TURİZM

Çan ilçesindeki kaplıcalar, Çan’ın turizm bağlamında en önemli varlıkları arasındadır. Uluslararası şebekede rahatlıkla yerini alabilecek niteliğe sahip kaplıcalar, termal turizm bağlamında önemli görülen su özelliklerine sahip olup tesislerin de uluslararası standartlara ulaşması ile şifa arayanlara ve sağlıklı yaşam desteği isteyenlere hizmet vermektedir.

“Çan Kaplıcası”, “Tepeköy Kaplıcası”, “Bardakçılar Dağ Kaplıcası” gibi kaplıcalar; Çan’da rahatlıkla gidip, keyifli ve sağlıklı vakitler geçirebileceğiniz kaplıcalardır.

GÜZELLİĞİN ÇAN SESLERİNE YELKEN AÇIN

Kıymetli gezi severler, değerli dostlar; Çanakkale ilimizin en şirin ve en değerli ilçelerinden biri olan Çan ilçesi gezimizin sonlarına doğru gelmiş bulunmaktayız. Sizlerle beraber Çan’ı tanımaya, gezmeye, görmeye çalıştık. İçerisinde barındırdığı hem güzel ve çok değerli tarihi hem de değerli ve eşsiz güzellikteki kaplıcaları, köprüleri ve camileri ile Çan ilçesini kesinlikle ziyaret etmenizi gönülden istemekle birlikte sağlıklı, huzurlu ve mutlu günler diliyoruz. Keyifke, huzurla, mutlulukla en önemlisi 'Murat Ak Seyahat' ile kalın hoşça kalın.

Not: Bu yazımızı; sevgili öğrencim  İlker YERLİKAYA ile hazırladık. Ele aldığımız her konuyu, her bir ince detayı ile özenle seçtiğimiz görseller eşliğinde sizlere titiz bir çalışma ile aktarmaya çalışıyoruz. Çünkü bizim için kalite, bizim için sizler çok değerlisiniz. Seyahatte, kültürde, tarihte, sanatta her daim rehberiniz Murat Ak Seyahat olsun.