Yükleniyor...
GÜNEŞİN DOĞDUĞU TOPRAKLAR: DOĞUBAYAZIT
Merhaba gezi tutkunu sevgili dostlarım. Bu seyahatimizde güneşin toprakları Doğubayazıt’a gidiyoruz. Seyahatimizde tüm heybetiyle Ağrı Dağı ve bu dağın eteğinde şöhreti ve ihtişamıyla İshak Paşa Sarayı, Kerem ile Aslı’nın aşk bahçesi Keşiş Bahçesi, doğal bir anıt olan Nuh’un Gemisi, dünyanın ikinci büyük meteor çukuru ve doğal buzdolabı olan Buz Mağarası bizleri bekliyor. E tabi buralara kadar gelmişken Anadolu’nun en eski diyet yemeğini yemeden gitmek de olmaz. Diyet yemeği demişken aç kalacağınızı sanmayın.
AĞRI İL MERKEZİ’NE UZAKLIK YAKLAŞIK 100 KM
Ağrı Dağı’nın gölgesine kurulu, güneş ışığının Anadolu’da ilk vurduğu ilçe Doğubayazıt, Ağrı il merkezine D100 ve E80 karayolu üzerinden yaklaşık 100 km ile 1 saat 13 dk.; başkent Ankara’ya D200/ E88 ve D100 üzerinden 1149 km ile 13 saat 43 dk.; İstanbul’a ise E80 karayolu üzerinden 1500 km ile 16 saat 42 dk’lık mesafede bulunmaktadır. Ağrı Ahmed-i Hani Havalimanı’ndan başkent Ankara’ya havayolu ile yaklaşık 1 saat 35 dk’da; İstanbul’a ise yaklaşık 2 saatte ulaşım sağlanabilmektedir. İl merkezi Ağrı’dan Doğubayazıt ilçesine her gün düzenli olarak minibüs ve otobüs seferleri de bulunmaktadır.
ORTA ASYA’DAN ANADOLU’YA AÇILAN BİR GİRİŞ KAPISI: DOĞUBAYAZIT
Kuruluş tarihi kesin olarak bilinmeyen Doğubayazıt; Orta Asya’dan Anadolu’ya açılan bir giriş kapısı olduğu için birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Doğubayazıt’ta Hititler, Hurriler, Urartular, Medler, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Araplar, Moğollar ve Türkler hüküm sürmüştür. Urartular’dan beri her dönemde mühim bir yerleşim merkezi olan Doğubayazıt; birçok medeniyete ev sahipliği yapmasına rağmen, Anadolu topraklarına geçişi sağlayan giriş kapısı olarak görüldüğünden ötürü Doğubayazıt’ta köklü uygarlıklar kurulamamıştır.
Doğubayazıt ilçe merkezinin yaklaşık 7 km. güneydoğusunda yer alan günümüze sadece kalıntıları ulaşan yüksek bir ihtimalle Urartu dönemine ait olduğu düşünülen kale ve çevresi, Celayir Devleti’nin burayı fethi ve bölünme sürecine kadar “Daryunk” olarak anılmıştır. Celayir Devleti’nin bölünmesiyle beraber Sultan Bayezid’e verilen Doğubayazıt yöresi, Sultan Bayezid’in ölümünden sonra adı “Bayezid” olarak halk tarafından onun anısına değiştirilmiştir. 1934 senesine kadar Bayezid olarak anılan şehir, İstanbul Beyazit semti ile karıştırıldığı için şehrin adı “Doğubayazıt” olarak değiştirilmiştir.
AĞRI’NIN TARİHİ: DOĞUBAYAZIT
Osmanlı döneminde sancakların il merkezi olmasıyla beraber vilayet yapılan Doğubayazıt, Bakanlar Kurulu kararı ile 1927’ de Karaköse’nin vilayet merkezi yapılmasıyla ilçe statüsüne düşmüştür. Günümüzde ören yeri olarak kalan ve bölge halkı tarafından “Yukarı veya Eski Doğubayazıt” olarak isimlendirilen Doğubayazıt şehri, arazi yapısının elverişsizliğinden ötürü 1938 senesinde “Yeni Doğubayazıt” olarak adlandırılan şimdiki şehir merkezine taşınmıştır. Birçok köklü medeniyete ev sahipliği yapmış ve uzun yıllar boyunca sancak ve vilayet durumunda olan Doğubayazıt’ın tarihi aslında Ağrı’nın tarihi olarak anlatılanların önemli ve büyük bir kısmını oluşturmaktadır.
AĞRI DAĞI’NIN ETEĞİNDE İHTİŞAMLI BİR SARAY: İSHAK PAŞA
Lale Devri’nin son büyük anıt yapısı, Topkapı Sarayı’ndan sonra yapılan sarayların en şöhretlisi İshak Paşa Sarayı; Doğubeyazıt ilçe merkezine yaklaşık 7 km. uzaklıkta, yüksek bir tepede, Eski Bayazıt bölgesinde bulunmaktadır. Yapımına 1685 senesinde Çolak Abdi Paşa tarafından başlanan ve 1784 senesinde II. İshak Paşa tarafından yapımı tamamlanan sarayın yapımı 99 sene sürmüş, sarayın yapımında Ahıskalı ustalar mimar olarak yer almıştır. Saray toplam 7600 m2 alan üzerine kurulu olup 116 odalıdır. İshak Paşa Sarayı, dünyada kalorifer, su ve kanalizasyon teşkilatı olan ilk saraydır. Osmanlı, Fars ve Selçuklu sanatının özelliklerini yansıtan saray, sanat tarihinin en seçkin örneklerinden biridir.
ÖNEMLİ BİR ZİYARETGÂH: AHMED-İ HANİ TÜRBESİ
1651 senesinde doğup 1707 senesinde vefat eden büyük İslam âlimi, mutasavvıf Ahmed-i Hani Hazretleri’nin kabrine ait türbedir. Türbe, Eski Doğubayazıt bölgesinde, İshakpaşa Sarayı’nın yukarısında yer almaktadır. Halk arasında veli olarak kabul edilen ve Xani Baba adıyla anılan Ahmed-i Hani yaşadığı dönemde dini, tasavvufi, sosyal ve bilimsel birçok alanda topluma yön veren eserler bırakmıştır. Mem-u Zin adlı ünlü eserin yazarı Ahmed-i Hani’nin türbesi önemli bir ziyaretgâh, bereket ve feyz mekânıdır.
ÜÇ EFSANE: BİR DAĞ, BİR BAHÇE ve BİR GEMİ
AĞRI DAĞI:
Efsanelere, masallara konu olan ve adına türküler yazılan dağ. 5137 metrelik zirvesiyle Türkiye’nin en yüksek ve en ihtişamlı dağı. Iğdır Ovası’ndan aniden gökyüzüne doğru 4000 metrelik bir yükseklik oluşturan Ağrı Dağı; tüm heybetiyle muhteşem bir görünüme sahiptir. Usta yazar Yaşar Kemal’in Çoban Ahmet ile Mahmut Han’ın kızı Gülbahar’ın destansı aşkını anlatan “Ağrı Dağı Efsanesi” adlı romanın geçtiği yerdir bu dağ.
Ağrı Dağı, geçmişten beri bilginlerin, dağcıların ve maceracıların ilgisini çekmiştir. Doğubayazıt’ın her noktasından görülebilen ve şehri gölgeleyen Ağrı Dağı’na gerekli izinleri aldıktan sonra tırmanış gerçekleştirilebilirsiniz. Ağrı Dağı’nı yalnızca tırmanış yapılan bir dağ olarak görmemek gerekir. Ağrı Dağı, Meteor Çukuru ve Nuh’un Gemisi’nin yer aldığı bu alan, doğal güzelliği ve yaban hayatı açısından benzersiz bir milli park alanıdır.
KEŞİŞİN BAHÇESİ:
Eski Doğubayazıt’ın alt tarafında çorak bir arazi üzerinde yemyeşil bir alan. Şehir merkezinden Eski Doğubayazıt’a doğru yol alırken sol tarafta muhteşem görüntüsüyle büyülüyor sizleri. Anadolu’da geçen en büyük aşk hikâyelerinden Kerem ile Aslı’nın hikâyesinin geçtiği rivayet edilen bahçedir burası.
NUH’UN GEMİSİ:
Doğubayazıt ilçe sınırları içerisinde bulunan anıt, Ağrı Dağı’nın güneyinde yer almaktadır. Tufan sonucunda Nuh’un Gemisi’nin buraya oturduğuna inanılmaktadır. Doğal bir anıt olan Nuh’un Gemisi, gemi şeklinde bir iz ve kalıntıdır.
DÜNYANIN İKİNCİ BÜYÜK METEOR ÇUKURU
Doğubeyazıt ilçe merkezine yaklaşık 35 km uzaklıkta, Gürbulak Sınır Kapısı’na yaklaşık 2 km mesafede bulunan, Alaska’da bulunan meteor çukurundan sonra dünyanın ikinci büyük meteor çukurudur. Yöre halkının iddialarına göre 1892 senesinde bu noktaya büyük bir göktaşı düşmüş ve büyük bir çukur oluşmuştur. Genişliği 35 m, derinliği 60 m olan bu çukur, yerli ve yabancı turistlerin büyük bir ilgisini çekmektedir.
DOĞAL BUZDOLABI: BUZ MAĞARASI
Doğubayazıt’a bağlı Hallaç köyünün yaklaşık 3 km doğusunda, meteor çukuruyla aynı lav tüneli sisteminde bulunan doğal bir anıt mağarasıdır. Mağaranın uzunluğu yaklaşık 100m, eni 50m ve derinliği ise 8 metredir. Mağaranın içinde bazalt lavlar, kayalar ve kayaların da üzerindeki saf ve temiz suların donmasıyla oluşmuş buzlar vardır. Bölgedeki hava şartının aksine kışın fazla soğuk olmayan mağara; yazın ise serin olup bölge halkı tarafından yiyecek saklamak amacıyla kullanılıyor.
NE YENİR?
DÖRT ASIRLIK DİYET YEMEĞİ: ABDİGÖR KÖFTESİ
Doğubayazıt’ın en lezzetli, en meşhur ve Anadolu’nun en eski diyet yemeği Abdigör Köftesi, adını İshak Paşa’nın babası Çolak Abdi Paşa’dan almıştır. Rivayete göre etsiz yemek bulmanın zor olduğu bu bölgede, hastalanan ve et yemeklerini midesi kabul etmeyen Çolak Abdi Paşa için aşçılar bir çözüm arayışına girmiş ve nihayetinde kemiksiz ve sinirsiz sığır etinin hamur kıvamına gelmesi için saatlerce dövülerek hazırlanan 400 senelik bu diyet yemeğini hazırlamışlardır.
EFSANELERE TANIK OLMUŞ BU TOPRAKLARA DOĞUBAYAZIT’A MUTLAKA YELKEN AÇIN
1829 senesinde yazılan Erzurum Yolculuğu kitabında Rus Şair ve Yazar Puşkin “Efsanevi dağa, var gücümle baktım” diyerek Hz. Nuh’un gemisini ve o zamanı hayal etmiştir. İnsanlık tarihinin ikinci defa yeniden başladığı, Anadolu’nun en büyük aşk hikâyesi Kerem ile Aslı’nın, Yaşar Kemal’in Ağrı Dağı Efsanesi romanının aşklarına tanıklık etmiş bu topraklara mutlaka uğrayın, Ağrı Dağı’ndan esen rüzgâra kendinizi bırakın belki Kerem’in, Aslı’nın, Gülbahar ve Ahmet’in sesini duyarsınız.
